به گزارش خزرتیترخبر و به نقل از بلاغ، چندی پیش تور رسانه‌ای بازدید از کارخانه‌های زباله‌سوز نوشهر با حضور خبرنگاران برگزار شد و ماحصل این بازدید، اعلام پیشرفت بیش از 95 درصدی این پروژه و افتتاح آن در 22 بهمن سال‌جاری بود.

اما در کنار این خبر خوش برای مردم غرب مازندران، این بازدید روی دیگری هم داشت و آن روانه شدن شیرابه‌های دپو شده در اطراف این کارخانه به رودخانه مجاور و راهی‌شدن آن به دریای خزر بود.

شیرابه‌های زباله نوشهر چندین سال است که مقصدی جز دریا ندارند و این فاجعه زیست محیطی در سکوت محض مسئولان همچنان در حال اتفاق است.

با توجه به بارندگی فراوان در استان‌های شمالی و به‌ تبع آن در غرب استان، و با توجه به نقش موثر باران در تولید مضاعف شیرابه‌، روزانه حجم زیادی از شیرابه در محل دفن و دپوی زباله تولید می‌شود که هر چه عمر زباله در مراکز دپو بیشتر باشد، حجم شیرابه تولیدی نسبت به زباله‌های جوان‌تر بیشتر هم خواهد شد.

بنا به نظر کارشناسان در هر میلی گرم شیرابه زباله‌ها بیش از 100 میلیون باکتری مضر موجود است که عامل انتقال بیش از 118 نوع بیماری حاد است که سلامت انسان و محیط زیست را به شدت تهدید می‌کند.‌‌ 

برای به‌دست آوردن تصوری از میزان آلودگی و مسمومیتی که در شیرابه موجود است کافی است بگوییم که میزان میکروب‌های موجود در شیرابه بالغ بر 40 هزار برابر زباله‌های معمولی است و حتی حل شدن چند قطره از آن در هر آبی بسان آزاد شدن یک بمب میکروبی خطرناک است که عامل سرایت انواع بیماری‌ها به انسان و دام و گیاه می‌باشد.

بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، فقط یک لیوان شیرابه قادر است یک درخت تناور را به‌طور کامل از ریشه بخشکاند.

با توجه به حجم روزانه بیش از 3 هزار تنی تولید زباله در مازندران که در برخی فصول سال این رقم به دو برابر نیز می‌رسد، غفلت در مدیریت شیرابه‌ها پشت دیوار بلند فقدان مدیریت پسماند از دید مردم و مسئولان پنهان ماند و ماحصل آن، آلودگی گسترده آب‌های زیرزمینی و دریای خزر شد که سالیان متمادی است که در حال انجام است و همچنان نیز ادامه دارد.

در بازدید از محل احداث کارخانه زباله‌‌سوز نوشهر، آنچه شیرینی خبر پایان این پروژه را برای ما کمرنگ که نه، تلخ کرد، مشاهده جوی شیرابه‌ها در قسمت بیرونی کارخانه و حاشیه جاده بود که با تعقیب آن متوجه شدیم این شیرابه‌ها پس از طی مسافت چند ده متری به رودخانه مجاور کارخانه می‌ریزند و از آن‌جا خیلی شیک و مجلسی، وارد دریا می‌شوند؛ فاجعه‌ای که با عبور ساده خیلی‌ها از کنارش، سالیان متمادی است که در حال اتفاق است.

با این که توده‌های انبوه زباله‌های شهری در فاصله‌ای نه چندان دور از سکونت انسان‌ها در نوشهر تخلیه می‌شوند، ولی با نفوذ شیرابه‌ها به آب‌های زیرزمینی و به‌ویژه دریای خزر، به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب صدمات فراوانی به سلامت جمعیت گسترده‌تری از انسان‌ها و همچنین جانوران و گیاهان دریایی می‌شود.

شیرابه‌های زباله در مازندران به حوضه آبریز دائمی رودخانه‌ها و دریای خزر تبدیل شده‌اند، در استان‌های شمالی ایران وجود شیرابه‌ها و سرازیر شدن آن‌ها به رودخانه و دریا، باعث نابودی بسیاری از جانوران و گیاهان شده است و حتی یکی از عوامل بسیار مهم امراض پوستی و سرطانی در بین مردمان بومی این استان‌ها به شمار می‌رود؛ امری که شاید بتوان گفت استان مازندران در آن گوی سبقت را از سایر همسایگان خود ربوده است.

مجید غلامپور در این‌باره اظهار کرد: مکان احداث کارخانه زباله‌سوز نوشهر، قبلا کوهی از زباله بوده که کنار زده شده و این بنا ساخته شده است.

وی با بیان اینکه این زباله‌ها نزدیک به 40 سال است که در این منطقه در حال تل انبار شدن است و حتما در مسیر منتهی به کارخانه، پیامدهای چنین رفتاری را با طبیعت مشاهده کرده‌اید؛ گفت: در مجاورت این کارخانه یک رودخانه می‌گذرد که شیرابه‌های زباله، سال‌ها است که دائما به این رودخانه سرازیر و طبیعتا پس از گذشت مسیری به دریا می‌ریزد.

نماینده شرکت تدبیر توسعه سلامت در مازندران تصریح کرد: با نگاه به اطراف این کارخانه شاهد رخ دادن بزرگ‌ترین فجایع شمال کشور خواهید بود که نمونه این رخداد در استان‌های شمالی کم نیست.

این مسئول افزود: این زباله‌ها با هر بارندگی، چندین هزار متر مکعب شیرابه به سمت رودخانه‌ها گسیل می‌کنند که در نهایت به دریا می‌ریزند.

غلامپور بیان کرد: بخش قابل توجهی از زباله‌ای انباشت شده در نوشهر، مربوط به شیرابه‌ها است که هر گرم آن، چندین متر مکعب آب سالم را آلوده خواهد کرد.

شاید بتوان از اهمال 40 ساله در مدیریت پسماند استان گذشت، اما بی‌شک، کوتاهی و عدم توجه به مدیریت شیرابه‌های متاثر از انباشت غیراصولی زباله و بالاتر از آن هدایت شیرابه‌ها به رودخانه‌ها، روان‌آب‌ها و دریا بخشودنی نیست.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی نیز گفت: متاسفانه چندین دهه است که شاهد دفن غیر اصولی زباله در مناطق کوهستانی، دریا، جنگل و سواحل استان هستیم.

وی افزود: از 27 مرکز دفن زباله در استان که به‌طور رسمی ثبت شده است، هیچکدام بهداشتی نیست و از استانداردهای دفن و دپوی زباله برخوردار نیستند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران خاطرنشان کرد: جدا از بوی بد و مناظر زشت انباشت زباله، خسارت‌های فراوانی به رودخانه، دریا و جنگل‌های استان در اثر انباشت زباله و عدم تصفیه شیرابه‌ها وارد آمده است.

این مسئول ادامه داد: علیرغم اینکه در قانون پنجم توسعه تصریح شده است که شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت دیگر حق دفن زباله را ندارند و باید طوری زیرساخت‌ها را آماده می‌کردند که این طریق قطع و اقداماتی نظیر تفکیک زباله از مبدا، احداث کارخانجات و راه‌اندازی تصفیه خانه‌های شیرابه اتفاق می‌افتاد، اما در هیچ‌یک از شهرهای مشمول استان این امر رخ نداد.

ابراهیمی کارنامی با بیان اینکه کارهای در حال انجام در خصوص دفن و هدایت شیرابه‌ها به رودخانه‌ها و دریا، کاملا غیرقانونی است، متذکر شد: برابر قانون متصدی اصلی برخورد با این تخلفات دانشگاه علوم پزشکی استان است، اما در کنار این موضوع محیط زیست به‌عنوان ناظر عالی برخورد و پیگیری‌های خود را دنبال می‌کند.

وی بیان کرد: از اواخر سال گذشته فرآیندی را تعریف کردیم که اگر ساماندهی و احداث کارخانجات زباله، کمپوست و سایر اقدامات در دست اجرا به پایان نرسید، حداقل مراکز دفن و دپوی زباله ساماندهی شوند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان اینکه هم اکنون در حال انعقاد قرارداد تصفیه خانه شیرابه در نقاط گوناگون استان هستیم، عنوان کرد: تصفیه خانه شیرابه بابل طی روزهای اخیر راه‌اندازی شد، تصفیه خانه ساری نیز در دست اجرا است و قائم‌شهر نیز هفته گذشته مورد بهره‌برداری قرار گرفت و بر اساس اعلام قبلی، تمامی شهرهای استان مکلفند تا پایان سال تصفیه‌خانه شیرابه را در مراکز دفن راه‌اندازی کنند.

ابراهیمی کارنامی با بیان اینکه دو کارخانه زباله سوز ساری و نوشهر را در دست اجرا داریم که علیرغم وعده مسئولان، در زمان مقرر به بهره‌برداری نرسید، تصریح کرد: این کندی در اجرای پروژه‌ها، موجب شد تا با قرار گرفتن در برهه نوسانات ارزی، با هزینه‌های مضاعف و نیازمندی اعتباراتی فراتر از میزان پیش‌بینی شده مواجه شویم که جبران اعتبارات مورد نیاز برای پروژه را سخت‌تر کرد.

این مسئول اضافه کرد: تعویق در افتتاح این دو پروژه هم به جهت اقتصادی و هم به لحاظ آلودگی‌های زیست محیطی، صدمات مضاعفی را بر استان تحمیل کرد که موجب تشدید چالش‌های این حوزه شد.

زباله طی سالیان متمادی، به هیولای بی شاخ‌ودمی تبدیل شده است که با ولع تمامی سلامت انسان‌ها و زیست‌گاه‌های آبی و جنگلی استان را می‌بلعد و گویی کسی هم جلودارش نیست!

گویی سواحل استان و مناطق جنگلی به سطل بزرگ زباله‌ای برای مدیران پسماند شهری در مازندران تبدیل شده است تا کریه منظری آن را پشت زیبایی‌های بکر خدادادی پنهان و از چشم‌ها دور نگاه دارند و غافل از آنکه، ضربان طبیعت و دریا، به شماره افتاده است.