خزرخبر: درحالی که سال گذشته خودکفایی محصول استراتژیک گندم در کشور به ثبت رسید مسئولان خبر از انجام اقدامات اساسی برای تحقق خودکفایی محصول برنج در کشور می‌دادند تا به عنوان دومین محصول استراتژیک به این مهم دست پیدا کنند.

اما گویا واردات محصولات خوراکی به خصوص اقلام ضروری همچنان به داخل کشور ادامه داشته و علی‌رغم هشدارهای مسئولان و نمایندگان مجلس، شرکت‌های وابسته به دولت همچنان در این زمینه پافشاری خاص خود را دارند.

یکی از این اقلام وارداتی به کشور محصول برنج است که بنابر اعلام علی‌محمد شاعری رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در سخنرانی پیش از خطبه‌های نمازجمعه دوازدهم خرداد در شهرستان نکا این موضوع را تأیید کرده است.

وی با اشاره به جلوگیری از واردات برنج به کشور، افزود: اجازه واردات بیش از حدود 500 تا 600 هزار تن برای تنظیم بازار داده نشده است چراکه واردات برنج به کشور به ضرر کشاورزان است.

نفوذ به بازار مازندران

بر همین اساس به نظر می‌رسد واردات برنج کمی اوضاع پیچیده‌تری دارد چراکه اخباری که از سال گذشته نیز در کشور رسانه‌ای شده بود از واردات 10 هزار تن برنج از نوع دانه بلند از کشور آمریکا به داخل ایران حکایت داشته است.

این درحالی است که براساس مصوبه دولت واردات هرگونه کالای مصرفی از کشور آمریکا به ایران ممنوع بوده و چنین مجوزی وجود ندارد اما شرکت بازرگانی در روزهای آغازین مهرماه سال گذشته اقدام به واردات این میزان از برنج آمریکایی و تنظیم بازار در ایام محرم و صفر کرده بود.

اما شنیدها حکایت از این دارد که شرکت بازرگانی دولتی باقیمانده برنج وارداتی خود را برای ایام ماه مبارک رمضان امسال نیز در نظر گرفته و در تمام استان‌های کشور به جز در گیلان و مازندران برای تنظیم بازار در این ایام نیز اختصاص داده است.

البته بهره‌مندی استان‌های همجوار از برنج دانه بلند آمریکایی تاجران مازندرانی را نیز وسوسه کرده تا با خرید بخشی از این محصول از سایر استان‌ها آن را برای فروش به این مهد تولید برنج در کشور نیز آورده و به فروش برسانند.

گزارش‌های به دست آمده از شهرهای مازندران نشان می‌دهد که هم اکنون میران قابل توجهی از این محصول وارداتی در شهرهایی از مازندران وجود داشته و در شرایطی که خرید و فروش آن حداقل برای مازندران و گیلان ممنوع اعلام شده است در مازندران به فروش می‌رسد.

وقتی پای قد کشیده‌های آمریکایی باز شد

این در شرایطی است که اولین محموله برنج وارداتی از آمریکا به داخل کشور آذرماه سال 94 توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران وارد کشور شد و بنابر ادعای مسئولان دولت خرید آن حدود چهار ماه قبل از آن و پیش از اعلام ممنوعیت انجام شده بود و سیر واردات پس از خرید تا آخرین ماه پاییز 94 به طول انجامیده بود.

در همین زمینه و در همان زمان نییز علی قنبری مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران در واکنش به واردات ۱۶ میلیون دلار برنج از آمریکا در آذرماه 94، اظهار داشت: خرید برنج از آمریکا مربوط به سوم تیرماه امسال است که با توجه به پروسه واردات، بارگیری و تخلیه در ایران حدود پنج ماه طول کشیده تا به کشور وارد شود.

وی وظیفه اصلی این شرکت را در نظر گرفتن سبد کالای مصرفی در هنگام خرید برنج باتوجه به تمایل افراد مختلف به خرید انواع متفاوت این محصول دانست و افزود: پس از اعلام ممنوعیت واردات کالاهای آمریکایی از طریق بخشنامه، حتی یک کیلوگرم برنج هم از آمریکا خریداری نشده است.

معاون وزیر جهادکشاورزی همچنین تکلیف شرکت بازرگانی دولتی ایران را واردات 300 هزار تن برنج برای ذخایر استراتژیک کشور دانسته و و اردات این محصول از کشورهای مختلف از جمله آمریکا، اروگوئه، ویتنام، تایلند، پاکستان و هند را اعلام کرده بود.

تأمین 40 درصدی برنج کشور در مازندران

همچنین ادامه این روند واردات از کشورهای مختلف ازجمله آمریکا به کشور در سال 95 به جایی رسید که صدای مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران را نیز در آخرین روزهای بهمن سال گذشته درآورد و نسبت به توزیع برنج خارجی در مازندران انقاد کرد.

وی مازندران را مهد برنج کشور و توزیع برنج خارجی در آن را توهین به محصول باکیفیت استان خوانده و با بیان تأمین سالانه 40 درصد برنج کشور از سوی مازندران ، توزیع برنج خارجی در این استان از سوی دولت را به صلاح ندانسته بود.

معضلی به نام تدبیر و نظارت ضعیف

سوالات و ابهامات فراوانی در این زمینه همچنان مطرح است که چگونه باتوجه به ممنوعیت واردات برنج آمریکایی به کشور شرکت بازرگانی دولتی ایران و مجموعه وزارت جهاد کشاورزی اقدام به چنین کاری کرده است.

البته در شرایطی فروش این محصول وارداتی در استان‌های شمالی ممنوع اعلام شده است که تجربه نشان داده تاجران، دلالان و حتی برخی از اقشار مردم نسبت به خرید چنین محصولی آن هم در شرایطی که در کشور وجود دارد کم تمایل نبوده و نیستند.

باوجود این شرایط پیش‌بینی احتمال ورود چنین محصولاتی به داخل استان‌های شمالی نیز کاری سخت و دور از ذهن نبوده است و اینکه مشخص نیست اکنون با راه پیدا کردن این محصول به بازار مازندران چه کسی پاسخگو بوده و تدابیر اندیشیده شده مسئولان به کجا رفته است.

همچنین نظارت و بررسی از مراکز فروش و دلالان محصول برنج در سطح مازندران در چه حدی است که یک محصول ممنوع برای واردات به کشور که برای ورود و فروش در مازندران نیز ممنوع بوده و به نوعی از دو درجه ممنوعیت برخوردار است باز هم در بازار این استان یافت می‌شود.

این درحالی است که در اواخر سال گذشته هشت قلم از محصولات کشاورزی ازجمله برنج با کاهش تعرفه واردات نیز مواجه شده و واکش نمایندگان مجلس در استان‌های شمالی را نیز به همراه داشته است.

به نظر می‌رسد قصه واردات برنج سر دراز داشته و کم کم زنگ خطر واردات و توزیع گونه‌های مختلف آن در مازندران به گوش می‌رسد که نیاز است تا کمیسیون کشاورزی مجلس، نمایندگان مازندران و مسئولان استان تدبیر مناسبی را در این زمینه بی‌اندیشند.