به گزارش خزرتیترخبر و به نقل از فارس، چندی‌ است منطقه حفاظت‌ شده شبه ‌جزیره میانکاله بهشهر محل بحث و جدل مدافعان و مخالفان اجرای طرح‌های گردشگری شده، مباحثی که تاکنون به نتیجه شفافی نرسیده و همچنان شک و شبهه‌های باز شدن پای گردشگران به این منطقه یکی از بحث‌های ثابت محیط زیست و گردشگری است.

این منطقه به‌ دلیل برخورداری از شرایط ویژه و منحصربه‌ فرد، محل رشد و حضور انواع پرندگان و حیوانات بوده و همین جاذبه‌ها کافی است تا تمایل فراوانی به میانکاله ‌گردی و البته شکار در این منطقه وجود داشته باشد.

اگر جستی به منابع تاریخی بزنیم، درمی‌یابیم که پادشاهان مختلف از چندین سلسله هم به جذابیت‌های این منطقه پی برده بودند، هرچند در سال‌های اخیر به‌دلیل ایجاد صنایع بزرگ و شکارهای بی‌نظم، پرندگان و حیوانات این منطقه نیز در حال انقراض هستند.

امروز میانکاله محصور است و به مکانی امن برای شکارچیان مبدل شده، و بی‌تردید، یکی از مهم‌ترین مخالفان باز شدن درهای میانکاله برای ورود گردشگران، همین شکارچیان هستند؛ هر چند وقت‌ یکبار آمارهایی پراکنده در مورد دستگیری شکارچیان میانکاله در رسانه‌ها منتشر می‌شود، اما هیچ زمانی شکار پرندگان در میانکاله متوقف نشده و با این وضعیت امیدی به قطع آن نیست.

ویلاسازی نیز در سال‌های اخیر از اقدامات برخی از مالکان زمین‌های میانکاله بوده اما محیط زیست نیز از مدتی قبل و با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط، با اعمال قانون اقدام به تخریب برخی بناها و ویلاها کرده است؛ هر چند برخی از مالکان این بناها پروانه ساخت نیز داشتند اما به‌دلیل به‌کار بردن مصالح سخت، با برخورد قانونی مواجه شدند؛ زمین‌ خواران با عناوین به‌ظاهر صحیح به اخذ مجوز از سوی مسئولان اقدام می‌کنند و بعد از برداشتن مهم‌ترین قدم مستقرشده و به تدریج پیش به سوی تخریب منطقه رفته و فقط به منافع مالی خود می‌اندیشند.

نکته جالب اینجاست در ورودی میانکاله بنای دوطبقه‌ای را می‌بینید که محیط زیست با بی‌توجهی به رعایت اصول استتار ساخته و از آن برای مصارفی چون نگهبانی و استراحتگاه استفاده می‌کند که نمونه آن باز هم در میانکاله وجود دارد که انتظار می‌رود مجری قانون، رفتارهای غیرقانونی از او سر نزند.

* اتوبوس‌های ویژه گشت‌زنی به‌صورت واگن در میانکاله

برای استفاده بیشتر در حوزه گردشگری از میانکاله، کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر بهشهر به اتفاق محیط زیست در چند نوبت جلسات کارشناسی در این زمینه تشکیل داد که نظر مساعد محیط زیست برای اجرای برخی از طرح‌های گردشگری جلب شد و طی جلسه‌ای در اردیبهشت امسال مقرر شد که روز 27 دی به‌عنوان روز میانکاله ثبت شود.

نایب رئیس شورای اسلامی شهر بهشهر و رئیس کمیسیون گردشگری این شورا در مورد دلایل انتخاب این روز می‌گوید: میانکاله محل ورود پرندگان سیبری است که هرساله در ابتدای زمستان بیشترین مهاجرت این پرندگان انجام می‌شود؛ همچنین 27 دی در تقویم ملی روز زیست‌کره است.

علیرضا کوچکی با اشاره به اینکه به‌طور جدی پیگیر ثبت ‌روز میانکاله در تقویم ملی هستیم، افزود: اتوبوس‌های ویژه گشت‌زنی به‌صورت واگن در میانکاله تهیه شده تا گردشگران در مسیرهای مشخص به سیاحت در میانکاله بپردازند؛ طرح های دیگری هم مورد نظر قرار دارد.

وی با بیان اینکه میانکاله از بهترین فرصت‌های گردشگری ایران محسوب می‌شود و ظرفیت زیادی برای طبیعت ‌گردی دارد، اضافه کرد: لازم است با اولویت حفظ این زیستگاه ارزشمند، فرصت‌های مناسب شغلی در این منطقه ایجاد شود.

* حضور برخی گروه‌های گردشگری در میانکاله

با توجه به اینکه میانکاله با تصمیم محیط زیست مدت‌هاست که گردشگر به خود نمی‌بیند اما گروه‌های گردشگری از هر نقطه کشور هر وقت که دوست داشته باشند در این منطقه حاضر می‌شوند.

آشوراده، دهی است که در مرکز شبه‌جزیره میانکاله قرار دارد و به‌عنوان تنها جزیره ایرانی دریای خزر به حساب می‌آید. این جزیره در سده‌های گذشته در پی عملکرد و فعالیت گروه‌های انسانی با حفر کانال از توده اصلی خشکی خود ـ شبه‌جزیره میانکاله ـ جدا افتاده است؛ آشوراده در سال 1354 جز نخستین مناطق زیست‌کره جهان معرفی و ثبت شد، در همین حال در کنوانسیون جهانی رامسر در زمره تالاب‌های مهم دنیا قرار گرفت و سومین اهمیت این منطقه عضویت آن در پناهگاه حیات وحش است که در تمامی ایام سال میزبان انواع پرندگان است.

* آشوراده؛ نبض میانکاله

مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط‎زیست می‌گوید: مجلس شورای اسلامی در حفظ تالاب‌ها و مناطق حفاظت‎شده مصوبه دارد و در حال حاضر 252 تالاب شور، لب‌شور، محصور در خشکی، کنار آب، دائمی یا فصلی داریم که برای کشور ما حائز اهمیت است.

اسماعیل کهرم می‌افزاید: برای کشور ما که یک‌سوم باران را دریافت می‌کند، هر کدام از این تالاب‌ها نعمت بزرگی است، سفره آب زیرزمینی را پر کرده و هوا را تلطیف می‌کند و منشأ خدمت و نعمت است.

وی با بیان اینکه میانکاله متعلق به جهان است و از تنوع گیاهی و جانوری منحصر به‎فردی برخوردار است که این پناهگاه حیات‌وحش را به قطعه‎ای از بهشت تبدیل کرده است، بیان می‌کند: اگر آشوراده به‌عنوان دروازه میانکاله حفظ شود، هر درخت، پرنده، ماهی و هر فردی که به آشوراده و میانکاله می‎آید با دیدن این زیبایی برای ما دعا می‌کند.

کهرم خاطرنشان می‌کند: میانکاله در صورتی حفظ می‌شود که آشوراده دست‌نخورده به‌ دست طبیعت گذاشته شود، اگر از مردم رفراندوم بگیریم، مطمئن هستیم که مردم نمی‌خواهند آشوراده تبدیل به سایت و دچار اضمحلال شود، اگر آشوراده تبدیل به منطقه گردشگری بشود، خواهیم دید که میانکاله به‌عنوان نخستین تالاب ثبت شده در کنوانسیون رامسر، نابود می‎شود و اخطار می‌کنم که با این کار، در مدت 30 تا 40 سال چیزی جز ساختمان‌های رو به تخریب و تاسیسات زنگار گرفته از آشوراده نمی‌ماند.

* میانکاله هیچ‌گاه دست‌خوش تغییرات نمی‌شود

مدیرکل حفاظت محیط‌‌زیست مازندران بیان کرد: مازندران یکی از استان‎های پرچالش محیط‎ زیستی و دارای مناطق چهارگانه زیادی است؛ میانکاله دارای 68 هزار و 800 هکتار مساحت و جزو 24 تالاب بین‎المللی ثبت شده در کشور و نخستین تالاب بین‎المللی در کنوانسیون رامسر و جزو 11 ذخیره‎گاه زیست‎کره در ایران است.

ناصر مهردادی گفت: چه در استان و چه کشور، وقتی صحبت از زیست‌کره، پناهگاه و تالاب می‌شود، نام میانکاله در تمام کتاب‌های بین‌المللی می‌درخشد و حرف‌های زیادی برای گفتن دارد؛ این منطقه با همکاری نهادهای مردمی هیچ‌گاه دست‌خوش تغییرات نمی‌شود و پاسخ آنهایی که می‌خواهند میانکاله را به چالش بکشند را می‌دهد.

وی با بیان اینکه 22 درصد مازندران جزو مناطق چهارگانه محیط‎ زیست است که 2.8 درصد این مساحت شامل میانکاله و این منطقه دارای چهارعنوان پناهگاه حیات‌ وحش، تالاب بین‎المللی، سایت کنوانسیون رامسر و ذخیره‎گاه زیست‎ کره است، خاطرنشان کرد: از 270 گونه پرنده حفاظت ‎شده در ایران و مازندران، بیش از 50 درصد آنها در میانکاله هستند، همچنین این منطقه دارای 6 گونه از پستانداران و 175 گونه گیاه نادر است.

مدیرکل محیط زیست مازندران با اشاره به تلاش‎هایی که برای صیانت از مناطق حفاظت‎شده می‎شود، تصریح کرد: در همین راستا، چهار محیط‎بان استان در سال گذشته مورد اصابت گلوله قرار گرفتند که در میانکاله و فریدونکنار اتفاق افتاده است، زیرا می‌خواستیم حراست مناسبی از مناطق حفاظت‌شده داشته باشیم.

* طبیعت‌گردی در آشوراده مجاز نیست

هرجا که آدمی قدم گذاشته ارمغانی جز تخریب محیط زیست و طبیعت نداشته و حالا که هر روز امکان اجرایی شدن تفاهم‌نامه بین سازمان محیط زیست و گردشگری با رویکرد تغییر کاربری می‌گذرد، نفس این ده بیشتر می‌گیرد.

عضو هیئت مدیره شبکه سمن‌های محیط زیست در منابع طبیعی می‌گوید: آشوراده از نظر اکولوژیکی حساس است، به‌طوری که رفت‌وآمد در آن صحیح نیست و تنها محققان مجاز به حضور در بستر هستند.

آرش خیراندیش خاطرنشان می‌کند: طبیعت ‌گردی در آشوراده مجاز نیست، در حالی که گردشگران عادی بدون رعایت ضوابط حفاظتی دقیق و تعدادی خاص در حال رفت و آمد در این منطقه بسیار حساس هستند.

* سیاستی که مقام معظم رهبری ابلاغ کردند

یک ماه قبل رهبر انقلاب نیز سیاست‌های کلی حوزه محیط زیست را ارائه کردند که در آن اهمیت حفظ جنگل‌ها، منابع طبیعی و مراتع وجود دارد ولی چرا برخی از حکمی که بالاترین قانون حکومتی است، غافل مانده‌اند؟!

ایشان سال گذشته جلسه‌ای با فعالان محیط زیست داشتند که تأکید کردند در جنگل‌ها، مراتع و منابع طبیعی به هیچ وجه هتل، پارک‌های بازی و حتی حوزه علمیه ساخته نشود.

مالکیت قانونی پناهگاه حیات وحش‌ میانکاله که شامل سه بخش، خلیج گرگان، آشوراده و میانکاله است، تحت اختیار سازمان‌ جنگل‌ها و مراتع است و تنها مدیریت آن به سازمان محیط زیست محول شده، پس چطور سازمان محیط زیست در منطقه‌ای که مالکیت آن را ندارد تفاهم‌نامه امضا می‌کند.

با امضا تفاهم‌نامه‌ای که میراث فرهنگی با اجرای آن قصد ایجاد گردشگری بر خلاف موازین اکوتوریسم پایدار را دارد، مطمئناً بر اعتبار سازمان محیط زیست در بین مجامع بین‌المللی خدشه وارد می‌شود.